Na początek kilka pytań:
- Masz wrażenie, że Twój lekarz powinien więcej wiedzieć o Twoim dziecku, żeby je skutecznie leczyć?
- Masz problem z umówieniem wizyty lekarskiej, przytłaczają Cię kolejki, czas oczekiwania, dojazd, stres, koszt każdorazowej wizyty?
- Chciałbyś mieć zawsze przy sobie historię wszystkich przebytych chorób Twojego dziecka wraz z listą zastosowanych leków, tak aby każdy lekarz, który konsultuje stan zdrowia Twojego dziecka miał do tych informacji dostęp?
- Boisz się, że podczas wizyty w przychodni, czy w szpitalu Twoje dziecko może złapać kolejną infekcję?
- Uważasz, że lekarz powinien brać pod uwagę wszystkie problemy zdrowotne i predyspozycje, nie tylko leczyć aktualnie zaostrzający się problem?
- Często w trakcie kuracji radzisz się dr. Googla i sprawdzasz, czy reakcja Twojego dziecka na leczenie jest prawidłowa?
- Jesteś mamą alergika i chciałabyś, aby Twoje dziecko było pod większą kontrolą w trakcie przewlekłego podawania leków, zwłaszcza sterydów?
Jeśli chociaż na kilka pytań udzieliłaś/udzieliłeś odpowiedzi TAK to możesz być pewna/pewny, że model leczenia i kontroli zdrowia poprzez zastosowanie rozwiązań telemedycyny jest właśnie dla Twojej rodziny!
Zatem do rzeczy. Większość osób słysząc termin telemedycyna ma przed oczami lekarza z zestawem słuchawkowym na uszach, który szablonowo, niemalże automatycznie udziela nam porad lekarskich. Nic bardziej mylnego! Nowoczesna telemedycyna wcale nie ma stanowić konkurencji dla bezpośredniego kontaktu z lekarzem, nie ma zastępować rutynowych wizyt specjalistycznych czy badań! Ma ona stanowić przede wszystkim uzupełnienie i udogodnienie dla pacjentów i dla lekarzy, tak aby pomóc kontrolować proces leczenia i usprawnić diagnostykę tam, gdzie to możliwe. Ale po kolei…
Telemedycyna zakłada istnienie elektronicznej karty pacjenta, dostępnej w każdej chwili dla lekarza i rzecz jasna dla pacjenta. Będziemy ją mieli w swoim telefonie, komputerze osobistym czy w tablecie. W karcie znajdą się wyniki badań laboratoryjnych, wyniki badań takich jak np. EKG, badań osłuchowych, komentarze lekarzy specjalistów do tych badań, spis leków i zaleceń lekarskich oraz cała historia leczenia, w tym np. leczenia chirurgicznego, farmakologicznego itd. Dzięki specjalnej aplikacji uzyskamy dostęp do wszystkich tych danych i będziemy mogli w każdej chwili przeglądać je i udostępnić lekarzowi.
Wyobraźmy sobie sytuację, w której nasze dziecko choruje na astmę oskrzelową. Dzięki telemedycynie mamy zawsze przy sobie informacje na temat badań przeprowadzonych u dziecka, na temat leków jakie przyjmuje i ewentualnych działań niepożądanych, które po nich wystąpiły oraz wpisy z konsultacji specjalistycznych. Nawet gdy wyjedziemy na wakacje w najodleglejsze zakątki świata stan zdrowia dziecka nadal pozostanie pod kontrolą i w razie wątpliwości będziemy mogli liczyć na poradę poprzez platformę telemedyczną. A w przypadku gdy w tracie podróży będziemy zmuszeni udać się po pomoc do szpitala, całą dokumentację medyczną będziemy mieć ze sobą. Z perspektywy lekarza, wydaje się to być fantastycznym rozwiązaniem! W nagłych sytuacjach, kiedy pacjent trafia do Szpitalnego Oddziału Ratunkowego i bada go lekarz pełniący dyżur, który pierwszy raz w życiu widzi pacjenta na oczy, to taka baza danych jest bezcenna.
Co dalej? Dzięki telemedycynie prowadzący nas lekarz będzie miał możliwość kontroli wdrożonego leczenia. Pacjent będzie mógł konsultować skuteczność włączonych lekarstw i ich dawkowania oraz informować o efektach niepożądanych. Dzięki temu leczenie ambulatoryjne zbliży się w swojej skuteczności do leczenia szpitalnego. Szybko otrzymamy zalecenia, czy dany lek odstawić, zmienić dawkowanie lub kontynuować farmakoterapię. Daje to możliwość zmniejszenia niepotrzebnych wizyt w przychodni. W przypadku gdy np. wystąpią u naszej pociechy wymioty, wysypka lub uporczywy kaszel po podaniu antybiotyku, skontaktujemy się z naszym lekarzem pediatrą i skonsultujemy z nim dalsze postępowanie, bez konieczności jeżdżenia po raz kolejny z chorym dzieckiem do zakładu opieki zdrowotnej. Oszczędzi to zarówno dziecku jak i nam stresu i niepotrzebnego kontaktu z innymi chorymi dziećmi; oszczędzamy także czas.
Taki szybki i bezpośredni kontakt ze specjalistami jest niezwykle istotny dla pacjentów z chorobami przewlekłymi i chorobami cywilizacyjnymi, czyli dla nadciśnieniowców, cukrzyków, astmatyków. Dobranie leków na nadciśnienie, odpowiednich dawek insuliny, czy leków rozkurczających oskrzela, sterydów wymaga często kilku wizyt specjalistycznych, lekarz często otrzymuje informację zwrotną w dużych odstępach czasu. Stosując rozwiązania z zakresu telemedycyny połączone z domowymi urządzeniami pomiarowymi pacjent jest pod stałą kontrolą tak jakby był pacjentem szpitalnym, leczenie optymalizowane i korygowane w miarę potrzeb.
Ponadto często sami nie do końca wiemy, czy to już jest moment na to by udać się na konsultację lekarską czy jeszcze nie. Dzięki telemedycynie będziemy mogli rozwiać nasze wątpliwości. Pediatra, z którym skonsultujemy stan naszego dziecka, udzieli nam wstępnej porady i podpowie, czy stan zdrowia wymaga pilnej oceny czy może należy jeszcze poobserwować i odczekać. A w razie konieczności zleci badania np. laboratoryjne krwi, moczu i dopiero z wynikiem przyjmie nas na wizytę
Telemedycyna w Polsce
Wszystko brzmi pięknie i zachęcająco, ale czy to realne?
Telemedycyna rozwija się w tej chwili na całym świecie, najszybciej w Stanach Zjednoczonych. Już w 2011 roku 50% amerykanów korzystało z tej formy kontaktu z lekarzem.
Tak naprawdę, możliwości techniczne już są i wierzymy, że również w Polsce ludzie przekonają się, że jest to system, który dobrze wykorzystany może tylko pomóc, zarówno pacjentom jak i samym lekarzom.
Aktualnie w Polsce możemy skorzystać m.in. z usług telemedycznych proponowanych przez grupę Lux Med, platformę Telemedico, oraz największą i certyfikowana platformę telemedyczną Medivio.
Co oferują nam poszczególne firmy. Zacznijmy od grupy LuxMed, która umożliwia swojemu pacjentowi zdalny kontakt z lekarzem, pielęgniarką czy położną z wykorzystaniem video, audio i klasycznego czatu tekstowego. Na Portalu Pacjenta Lux Med w zakładce „Czat” widoczne są stałe grafiki specjalistów medycznych wraz z godzinami prowadzenia wirtualnej rozmowy. Specjalista ma wgląd do dokumentacji medycznej i może zlecić określone badania, a sam zapis rozmowy i zalecenia stają się częścią dokumentacji medycznej. Jest to forma dodatkowych konsultacji poza tradycyjnymi wizytami u określonego lekarza.
Platforma Telemedico umożliwia nam szybką konsultację z lekarzem lub innym specjalistą (psycholog, dietetyk). Za konsultację zapłacimy 39 złotych (połączenie z aktualnie dostępnym konsultantem medycznym w ciągu kilku minut) albo 59 złotych (jeśli chcemy wybrać konkretnego specjalistę w dogodnym terminie). Istnieje też możliwość wykupienia miesięcznego, kwartalnego lub rocznego abonamentu. To, że możemy natychmiast porozmawiać z lekarzem zamiast szukać rozwiązania i diagnozy u dr. Googla jest dla wielu dobrym rozwiązaniem. Jednak w tej formie jest to raczej usługa dzięki której możemy się awaryjnie skonsultować z lekarzem, rozwiać wątpliwości dotyczące pojawiających się objawów, uzyskać dodatkową opinię, czy chociażby poprosić o interpretację otrzymanych wyników badań. W tym przypadku kontakt pomiędzy lekarzem a pacjentem zostaje ograniczony tylko do wizyt w przestrzeni wirtualnej.
Inaczej jest w przypadku platformy telemedycznej Medivio, jedynej ceryfikowanej platformie telemedycznej w Polsce. Tutaj kontakt lekarza z pacjentem nie zostaje zastąpiony ekranem smartfona, a raczej rozbudowany i uzupełniony o rozwiązania telemedyczne, które zapewniają stały kontakt z lekarzem. To właśnie lekarz w trakcie tradycyjnej wizyty zapisuje swojego pacjenta do platformy telemedycznej. Od tej pory wszystkie badania, konsultacje znajdują się na elektronicznej karcie pacjenta do której ma dostęp pacjent, lekarz, a także po wyrażeniu zgody inni lekarze u których się leczymy.
Pacjent w warunkach domowych może używać urządzeń diagnostycznych, które monitorują jego stan zdrowia. W ten sposób lekarz uzyskuje pełną informację o stanie zdrowia pacjenta i może w czasie rzeczywistym korygować leczenie. W przypadku chorób przewlekłych tak naprawdę pacjent pozostaje w warunkach domowych, a ma zapewnioną opiekę, jakby był pacjentem szpitalnym.
Animacja stworzona, przez Medivio w przystępny sposób informuje o zaletach tego rozwiązania.
Jest to na pewno, najlepsze i najbardziej kompleksowe rozwiązanie, które właśnie rozwija telemedycynę w kierunku medycyny holistycznej, tu podkreślę jeszcze raz, nie ograniczając kontaktu z lekarzem, ale go mądrze rozbudowując.
Ponadto w chwili obecnej powstaje wiele urządzeń, które w połączeniu z odpowiednią platformą telemedyczną, np. Medivio wspomogą leczenie i diagnozowanie nas, naszych dzieci, a w przyszłości wnuków. Wśród nich możemy wyróżnić już szeroko rozpowszechnione i “udomowione” urządzenia takie jak: ciśnieniomierze, glukometry, inteligentne termometry. W tej chwili nikogo nie dziwi posiadanie takich urządzeń w domu, chociaż starsze pokolenia jeszcze pamiętają, że na pomiar ciśnienia, czy poziomu cukru trzeba było udać się do lekarza, czy laboratorium biochemicznego. Do tych standardowych urządzeń dołączają kolejne innowacyjne urządzenia, do kontroli stanu zdrowia.
W Polsce powstało urządzenie dla kobiet w ciąży Pregnabit, które umożliwia usłyszenie bicia serca płodu, czyli przeprowadzenie badania KTG w warunkach domowych.
W niedługim czasie pojawi się także polski elektroniczny, domowy stetoskop firmy StethoMe®, który pozwoli w prosty sposób wysłać lekarzowi dźwięki osłuchowe pozwalając tym samym na kontrolę układu oddechowego bez wychodzenia z domu.
Bez wątpienia w przyszłości telemedycyna zapewni większy i lepszy kontakt pacjent-lekarz, umożliwi podejście holistyczne do terapii wielu chorób w zwłaszcza chorób przewlekłych (astma oskrzelowa, cukrzyca, nadciśnienie), a także zminimalizuje problem kolejek do poradni specjalistycznych.
Oczywiście jak wszystko co nowe, potrzebny jest czas i zaufanie zarówno pacjentów jak i lekarzy. Jeśli obydwie strony odczują polepszenie jakości leczenia, to rozwój tej gałęzi medycyny będzie bardzo szybki.
